Over de jaren heen heb ik een mechanisme ontwikkeld om te ontwijken en vluchten van conflicten binnenshuis. Wij hebben thuis nooit geleerd om te praten over wat er aan de hand was. Kwam ik huilend thuis omdat ik gepest werd, dan zei mijn mama dat ik daar niet mocht over praten, omdat mij dat zwakker maakte. Er werd ons geleerd om elke vorm van lijden te verstoppen, en er op een andere manier mee om te gaan. Als mijn mama zich slecht of kwaad voelde, dan verdween ze gewoon of ging ze een hele dag in haar bed liggen. Mijn eigen coping mechanisme zag er niet veel anders uit: bij elk conflict pakte ik mijn fiets en was ik weg. Vandaar dat ik sinds mijn tienerjaren meer buiten dan binnen ben. En toen ik ouder werd en het financieel beter had, vertrok ik gewoon 2-3 weken op reis.
Maar door de lockdown was vluchten niet meer mogelijk. Ik was verplicht om thuis te zitten, zeker als risicopatiënt. De eerste 3 à 4 weken heb ik geen stap buiten gezet. Ik zat vast.
Ik heb aan tafel moeten zitten met mezelf, mijn gedachten en mijn familie.
Buitenbeentje
Al heb ik liefde voor mijn familie, er is redelijk wat spanning tussen ons. Al van kleinsaf werd ik gelabeld als moeilijk kind. Hoe ouder ik werd, hoe meer ik én mijn ouders beseften dat ik anders was. Ik had “vurig” haar. Ik droeg 1 oorbel en een muts. Zelfs toen ik besliste om wel een hoofddoek te dragen, was ik anders, omdat ik anders sprak, anders dacht en opnieuw rebelleerde. Plots ging ik van het ene uiterste naar het andere, en werd ik een salafistische moslim. Maar het principe bleef hetzelfde: het was opnieuw een manifestatie van mijn rebel zijn.
Ik ben zelf niet uit de kast maar de hintjes zijn door de jaren heen wel gevallen. Vorig jaar ben ik naar mijn eerste Pride in Antwerpen geweest en ik had daar een regenboogvlagje gekregen. Op een dag ga ik mijn mama’s kamer binnen en zie ik dat vlagje hangen aan de muur. Ze had het gevonden en omhoog gehangen omdat ze de kleuren mooi vond. Ik schrok me rot en nam het van de muur. Een paar weken later kwam ze kwaad thuis, omdat ze het zebrapad in onze gemeente in de regenboogkleuren geverfd hadden. Ze was kwaad omdat de gemeente zogezegd “homo’s promootte”. Ik denk wel dat zij toen de link heeft gemaakt tussen dat vlagje en het regenboog-pad. Ik vermoed dat ze ergens wel op de hoogte zijn.
Ik was en blijf het buitenbeentje van mijn gezin. Ik en mijn ouders hebben daardoor nooit echt een band gehad. Al zijn we familie onder één dak, we blijven vreemden.
Aan tafel met mezelf
De afgelopen maanden zat ik vast in een huis met trauma’s, met herinneringen die ik altijd heb ontweken, maar deze keer kon dat niet. Omdat ik niet weg kon, ben ik met mijzelf en mijn gedachten aan tafel gaan zitten. Ik ben mezelf volledig gaan herontdekken. Een ontmoetingsmoment, pijnlijk, maar ook verrijkend. Ik heb mijzelf gedwongen om stil te staan en na te denken: “wat van mijzelf kan ik accepteren?” En dus maakte ik een lijstje: moslim, queer, Belg, vrouw, trans… en checkte de lijst af: “dit kan ik accepteren” versus “hier heb ik het moeilijk mee”. Ik heb mijzelf altijd als een moslim gezien. Maar door de jaren heen had ik steeds meer het gevoel dat het clashte met mijn andere identiteiten. De vraag waar ik het meeste mee worstelde: kan ik als queer persoon nog een moslim zijn?
Het feit dat de Ramadan tijdens de lockdown viel, maakte alles nog complexer. Ramadan is normaal een moment dat ik me heel dicht bij Allah voel, maar nu was het eigenlijk volledig omgekeerd. Ik kon niet naar mijn lessen om samen met anderen teksten te lezen. Ik heb daarom zelf stukken uit de Koran gelezen, maar ik voelde mij niet verrijkt. Ik heb geen enkele keer met mijn familie de vasten verbroken, omdat de gesprekken mij te hard triggerden en ik het gevoel kreeg dat ik er niet thuis hoorde. Ik heb een aantal virtuele iftars geprobeerd, maar het contrast met mijn vrienden – die een zeer spirituele ramadan aan het beleven waren – was te groot. Mijn ramadan voelde heel geforceerd. Ik had me nog nooit verder gevoeld van Allah.
Eindelijk veilig
Op een dag tijdens Ramadan was ik aan het scrollen op Facebook en zag ik een post van Imaan - een organisatie in Engeland voor en door queer moslims. Ik zag dat ze een Zoom iftar deden. Iedere week. Mijn hart gaf een kleine sprong van geluk. Ik meldde me direct aan en vulde al het nodige in.
Het was nog 3 nachten voor de iftar zou plaatsvinden. Ik heb niet veel geslapen uit stress en enthousiasme. Ik was nerveus omdat ik niet wist wat ik moest verwachten: wat houdt het in, wie zit daar? Bij de Zoom bijeenkomst werden er in het begin duidelijke afspraken gemaakt, waardoor ik me op mijn gemak voelde om ook af en toe mijn zegje te doen. Ik voelde me heel erg op mijn gemak. Ik voelde me eindelijk veilig in mijn onveilige omgeving: ik had mijn community bij mij thuis. Ik kon luisteren naar mensen die hetzelfde waren. Ik voelde mij geen vreemde eend en moest niet een deel van wie ik ben verstoppen. Ik was opgelucht: ik kon queer én moslim zijn.
Uiteindelijk heeft de COVID periode mij dichter bij mezelf gebracht. Door onderzoek te doen naar wat mij het meest ongemakkelijk deed voelen, heb ik mijzelf meer geaccepteerd. Ik durf nu meer mezelf te zijn. Wat ik de voorbije maanden in teksten en boeken heb gelezen, en bij Imaan heb ervaren, is wat ik al die jaren al voelde, maar nooit ergens bevestigd had gekregen. Ik heb eindelijk de queer-friendly Islam leren kennen.